Amaç:14-18 yaş aralığındaki öğrencilerin sürdürülebilirlik kavramını tanımalarını, sürdürülebilir kalkınma hedefleri hakkında bilgi sahibi olmalarını, bu bilgiler ışığında yavaş hareketi felsefesini temele alarak yeni edebi ürünler ortaya koymalarını sağlamaktır. Projenin en genel amacı doğayı, kaynakları koruyarak anlamlı bir yaşam sürebilmektir.

Hayatı yaşanılabilir kılacak olan ve gelecek nesillere aktaracak olan da şimdiki genç nesildir. Edebiyatın eğitici işlevinden yararlanarak, kaynaklarımızın verimli kullanımını sağlamak, nesiller arası adaleti gözetme, eşit ve adil paylaşım, üretim ve tüketimde ihtiyaç temelli bir dengenin kurulmasını sağlayarak sonraki nesillere sürdürülebilir temiz bir çevre ve yaşanabilir bir gelecek bırakmak amaçlanmaktadır.

​

Giriş:Cittaslow hareketi amaç, kapsam ve kriterler bakımından ele alındığında sürdürülebilirlik açısından büyük değer yaratmaktadır. Bu sebeple sürdürülebilir kalkınma hedeflerini hikaye temelinde öğrencilere kazandırmak için yavaş hareketi felsefesinden yararlanılmıştır. Ulusal Tez Merkezi sistemi üzerinden sürdürülebilirlik konusu ile ilgili toplam 1173 yüksek lisans ve doktora tezi incelenmiştir.  Bu tezlerde edebi açıdan sürdürülebilirlik konusunu inceleyen teze rastlanmamıştır.

Araştırmada yararlanılan en önemli kaynak Forrest Carter’ın Küçük Ağacın Eğitimi adlı kitabıdır. Bu kitap üzerine Kevser Tozduman ve Elif Didin tarafından yazılmış makale  sürdürülebilirliğin eğitime katkısı açısından projeyi desteklemiştir. Yapılan literatür taramasında ve doküman analizi araştırmalarında doğrudan “edebiyat ve sürdürülebilirlik”, “yavaş hareketi ve edebi eserler” konuları ile ilgili herhangi bir makale, tez çalışması ya da araştırma projesine rastlanılmamıştır.

​

Yöntem:Projede nicel ve nitel araştırma yöntemlerini birlikte ele alan karma araştırma yöntemi tercih edilmiştir. Proje konusu belirlendikten sonra nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi ve literatür tarama yapılmıştır. Araştırma süresince neler olup bittiği ve bu olanların araştırma grubunu nasıl etkilediğine dair betimsel analizler hikayeler üzerinden yapılmıştır. Google form ile uygulanan anketler üzerinden veri analizi ve hikayeler üzerinden betimsel analiz yapılmıştır.

​

Bulgular: Ön anket sonuçlarına göre Türkiye’yi ve dünyayı ilgilendiren sürdürülebilir kalkınma hedefleri hakkında bilgi sahibi olmayan öğrencilere araştırma fırsatları sunulmuş, araştırmaların hemen sonrasında hikaye atölyelerine katılımları sağlanmış ve konuyla alakalı yavaş hareketi felsefesi temelinde hikayeler yazdırılmıştır.

HİKAYELERİN BETİMSEL ANALİZ BULGULARI

Empati ve Bağlantı Kurma 

Bilinçlendirme 

Hayal Gücünü Tetikleme 

Etik Sorgulamaları Teşvik Etme 

Ekolojik Düşünceyi Teşvik Etme 

Minimalizm ve Basitlik

Yerel Kültürlerin Vurgulanması

​

Sonuçlar:Sürdürülebilirlik, doğal kaynakları koruyarak ve gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya bırakmayı hedeflerken, yavaş hareketi ise bu hedefe ulaşmak için daha pratik ve yaşam tarzına uygun adımlar sunar.  Yavaş hareket felsefesi, edebiyata derinlik ve anlam katarak, okuyucuyu düşünmeye ve kendi hayatını sorgulamaya teşvik eder.

​​

Öneri: 

1.⁠ ⁠Proje kapsamında yapılan atölye çalışmaları ile varılan sonuçlardan daha etkili sonuçlar alabilmek için öğrencilerin 4 yıl boyunca sürece yayarak hedefleri öğrenmeleri ve bu hedefler doğrultusunda bilinç kazanmaları son derece önemlidir. 2.⁠ ⁠Süreç ve etkinlik temelli bu yaklaşımla öğrenciler her hangi bir ödül beklemeden, not kaygısı olmadan sadece doğayı koruyan kahramanlara dönüşebilir. Edebiyat alanına uygulanan bu proje disiplinler arası yaklaşımla diğer derslerle etkileşim halinde daha çok alana yayılabilir.

3.Yapılan literatür tarama çalışmalarında projenin asıl problemini edebiyata entegre eden herhangi özgün bir esere rastlanmayışı bu alanın çalışılması gerektiğini ortaya koymaktadır. Bu sebeple sosyal bilimler alanında yazılmış araştırma makaleleri ve tezlerin sayısı artırılmalıdır. 

4. Proje kapsamında 130 öğrenci seçilmiştir. Ancak yurt genelinde yapılacak projelerde daha çok öğrenciye ulaşmak mümkündür. Bu yönüyle Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde ortaöğretim kademelerini kapsayan genel bir proje başlatılabilir

5. Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine ulaşmak için belirlenen tarih 2030 yılıdır. 2025 yılı itibariyle 1 yıl yavaş şehirlerdeki pilot okullarda uygulanmak ve sonrasında 4 yıl ortaöğretim müfredatına konmak üzere yavaş hareketi ve sürdürülebilirlik edebiyat alanında seçmeli ders konusu yapılabilir.

​

Kaynakça:

Kaya, O. (2011). “Sürdürülebilir Rekabet Avantajı ve Yavaş İşletmecilik: Karşılaştırmalı Bir Araştırma”, Doktora Tezi, Ç.O.M.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü. 

Keskin, E. B. (2010). “Sürdürülebilir Kent Kavramına Farklı Bir Bakış Olarak Yavaş Şehirler (Cittaslow): Seferihisar Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü. 

Odabaşı, Y. (1999). Tüketim Kültürü: Yetinen Toplumun Tüketen Topluma Dönüşümü, İstanbul: Sistem Yayıncılık. 

Onaran, D. C. (2013). “Yavaş Şehirlerde Kentsel Kimlik” Yüksek Lisans Tezi, M.S.G.S.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü. 

Tozduman, Yaralı. K., Didin, E. (2018). “Sürdürülebilir Gelişme Amaçlı Eğitimde Etkili Bir Örnek: ‘Küçük Ağaç’ın Eğitimi’”. Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 19, S. 35, s. 850-869. (DOI: 10.21550/sosbilder.350313). 

Özer, N. B. (2018). Türkiye'de kapitalizmin işleyişi sürecinde sakin şehir hareketi ve sürdürülebilirlik: Seferihisar örneği / Cittaslow movement and sustainability within the process of capitalism in Turkey: Case of Seferihisar: Ankara Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Sosyoloji Ana Bilim Dalı.